Với người Mường, chiêng không đơn thuần là nhạc cụ mà là biểu tượng thiêng liêng của cộng đồng. Từ lễ hội truyền thống, nghi lễ vòng đời đến những sinh hoạt quan trọng của bản làng, tiếng chiêng luôn hiện diện như sợi dây kết nối con người với tổ tiên, thần linh, với đất trời và thiên nhiên. Chính giá trị đặc biệt ấy đã tạo nên sức hút đặc biệt, giúp chiêng Mường trở thành yếu tố hấp dẫn, chân thực và mang chiều sâu văn hóa trong các sản phẩm du lịch cộng đồng.

Trong nhiều mô hình du lịch cộng đồng hiện nay, chiêng Mường được đưa vào trải nghiệm một cách tự nhiên, gắn với không gian sống bản địa. Du khách đến bản không chỉ “xem” chiêng biểu diễn, mà còn được sống trong không gian văn hóa nơi chiêng ra đời, hòa mình vào sinh hoạt văn hóa của bản Mường.

Chiêng Mường cũng trở thành điểm nhấn quan trọng trong việc xây dựng sản phẩm du lịch mang bản sắc riêng. Không gian bản làng, nhà sàn, trang phục truyền thống, ẩm thực địa phương kết hợp cùng tiếng chiêng tạo nên bức tranh văn hóa sống động, giàu cảm xúc. Đặc biệt, các hoạt động trải nghiệm như học đánh chiêng, giao lưu với đội chiêng của bản hay tham gia lễ hội truyền thống giúp du khách trở thành một phần của câu chuyện di sản, hiểu sâu hơn về giá trị đặc sắc của di sản.

Và đặc biệt, trong hành trình ấy, nghệ nhân giữ vai trò trung tâm. Họ không chỉ là người trình diễn, mà còn là “người kể chuyện di sản”, truyền tải tri thức, ký ức và tinh thần văn hóa Mường đến du khách. Khi tham gia vào hoạt động du lịch, nghệ nhân có thêm cơ hội gìn giữ nghề, truyền dạy cho thế hệ trẻ, đồng thời cải thiện sinh kế ngay trên chính mảnh đất quê hương. Đây cũng là nền tảng quan trọng để du lịch cộng đồng phát triển theo hướng bền vững, hài hòa giữa bảo tồn và phát triển.

Tuy nhiên, để chiêng Mường thực sự trở thành nhịp cầu kết nối bền vững giữa di sản và du lịch cộng đồng, việc bảo tồn giá trị nguyên gốc, tôn trọng không gian văn hóa bản địa và vai trò chủ thể của cộng đồng là yếu tố then chốt. Khi được đặt trong không gian sống của cộng đồng và gắn với những trải nghiệm chân thực, chiêng Mường không chỉ góp phần làm phong phú sản phẩm du lịch, mà còn trở thành cầu nối cảm xúc giữa con người với con người, giữa du khách với cộng đồng bản địa. Từ tiếng chiêng ngân vang trong bản Mường, những câu chuyện văn hóa được kể lại bằng âm thanh, đưa di sản bước vào đời sống hiện đại một cách tự nhiên và bền vững. Và chính trên nhịp cầu ấy, du lịch cộng đồng tìm thấy chiều sâu, và chiêng Mường tìm thấy sức sống mới trong hành trình lan tỏa giá trị văn hóa dân tộc.

Trung tâm Thông tin du lịch