Hồ Tây là một trong những thắng cảnh nổi tiếng của Hà Nội, cùng hệ thống di sản văn hóa phong phú và làng nghề truyền thống. Với diện tích mặt hồ lớn hơn 500ha, Hồ Tây có nhiều di tích lịch sử mang dấu ấn đậm nét của Kinh thành Thăng Long xưa. 

Chùa Vạn Niên. Ảnh: TITC

Một số di tích nổi tiếng ở khu vực hồ Tây có thể kể đến như: chùa Trấn Quốc, phủ Tây Hồ, chùa Kim Liên, chùa Tảo Sách, chùa Vạn Niên, đền Đồng Cổ… Trong đó, phủ Tây Hồ – nơi thờ Thánh mẫu Liễu Hạnh nổi tiếng linh thiêng, được coi là một trong những nơi khởi nguồn tín ngưỡng thờ Mẫu của người Hà Nội nói riêng, người Việt Nam nói chung và được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vào năm 2016. Các điểm di tích này đã trở thành các tuyến du lịch văn hóa, là điểm đến hấp dẫn của du khách trong và ngoài nước.

Bên cạnh đó, khu vực hồ Tây và vùng phụ cận có nhiều làng nghề truyền thống như: đào Nhật Tân; quất cảnh Tứ Liên, Quảng Bá; chè sen Quảng An; cá cảnh Yên Phụ; xôi Phú Thượng,…Nhiều làng nghề đã xây dựng thành công thương hiệu và hoạt động hiệu quả. 

Thực hiện Nghị quyết 09-NQ/TU của Thành ủy Hà Nội phát triển công nghiệp văn hóa (CNVH) trên địa bàn Thủ đô, UBND quận Tây Hồ ban hành Quyết định số 1433/QĐ-UBND về việc phê duyệt Đề án “Phát triển CNVH trên địa bàn quận Tây Hồ, giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030”. Trong đó, đưa ra mục tiêu cụ thể: đến năm 2025, từng bước bước xây dựng, phát triển các ngành CNVH của quận, trong đó chú trọng phát triển du lịch văn hóa trở thành mũi nhọn, tạo động lực mới thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của quận; cơ bản hoàn thiện cơ sở hạ tầng; đầu tư, tôn tạo hệ thống các thiết chế văn hóa, các di tích được xếp hạng; nâng cao chất lượng dịch vụ; xây dựng tour, tuyến kết nối các di tích lịch sử cách mạng, làng nghề truyền thống, khu vui chơi giải trí, ẩm thực; xây dựng thương hiệu dịch vụ du lịch văn hóa đặc trưng của quận Tây Hồ gắn với khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế của hồ Tây. Đến năm 2030, tập trung xây dựng, phát triển thương hiệu dịch vụ du lịch văn hóa đặc trưng của quận Tây Hồ; quyết tâm đầu tư xây dựng một số công trình mang tính biểu tượng văn hóa của Tây Hồ; phấn đấu đến năm 2030 quận Tây Hồ thực sự trở thành Trung tâm dịch vụ - du lịch - văn hóa của Thủ đô.

Để quảng bá hình ảnh du lịch và tạo thuận lợi việc tìm kiếm thông tin về du lịch, văn hóa, nhiều hình thức thông tin truyền thông ứng dụng công nghệ đã được quận Tây Hồ triển khai để đăng tải tin bài, hình ảnh giới thiệu, quảng bá về các di tích lịch sử văn hóa, di tích cách mạng kháng chiến, lễ hội, làng nghề truyền thống và các địa điểm du lịch, dịch vụ. 

Nhận thức rõ thế mạnh, tầm quan trọng của hệ thống di tích lịch sử, văn hóa trên địa bàn, trong thời gian qua, quận Tây Hồ đã tập trung đầu tư phát triển một số lĩnh vực CNVH giàu tiềm năng, là lợi thế riêng có của quận như: du lịch văn hóa, bảo tồn và phát huy giá trị làng nghề truyền thống, phát triển không gian sáng tạo, nghệ thuật biểu diễn…

Công viên nước Hồ Tây. Ảnh: TITC

Quận Tây Hồ tập trung xây dựng không gian văn hóa sáng tạo đặc trưng, không chỉ nhằm phục vụ vui chơi, giải trí cộng đồng, mà còn khai thác giá trị văn hóa lịch sử gắn với đặc trưng của khu vực hồ Tây. Điển hình là Không gian biểu diễn nghệ thuật ẩm thực đường phố quận Tây Hồ gắn với phố Trịnh Công Sơn, quảng trường lớn và sân khấu ngoài trời rộng hơn 2000m2 chuyên tổ chức các hoạt động biểu diễn văn hóa nghệ thuật, triển lãm, giới thiệu sản phẩm làng nghề mỗi dịp cuối tuần. Liền kề đó là khu đầm sen Hồ Tây, Công viên nước Hồ Tây, Khu văn hóa ẩm thực Sen Tây Hồ, thung lũng hoa… hằng năm thu hút hàng nghìn lượt người khách trong nước và ngoài nước. 

Cùng với đó, để định vị giá trị, bảo vệ và phát huy giá trị làng nghề truyền thống, UBND quận Tây Hồ phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện lập hồ sơ khoa học đề nghị ghi danh “Nghề Xôi Phú Thượng” vào danh mục Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia. Đến tháng 2/2024, nghề làm xôi Phú Thượng được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia.

Nhằm gìn giữ văn hoá truyền thống và xây dựng thương hiệu chè sen đặc trưng, quận Tây Hồ phối hợp Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội triển khai Đề án “Khôi phục, phát triển trồng cây sen trên một số hồ nhỏ xung quanh khu vực Hồ Tây”. Trong đó thí điểm trồng sen tại hồ Đầu Đồng và Thuỷ Sứ thuộc phường Quảng An, Tây Hồ, với diện tích trồng sen khoảng 7 ha. Khôi phục trồng sen tại khu vực Hồ Tây nhằm gìn giữ, cung cấp nguồn nguyên liệu phục vụ sản xuất chè sen; góp phần bảo vệ và phát triển thương hiệu “Chè sen Quảng An”. Vừa qua Lễ hội sen Hà Nội đã thu hút hơn 50.000 lượt khách trong 05 ngày tổ chức chương trình. Đây là hoạt động xúc tiến thương mại nhằm xây dựng sản phẩm đặc thù, thu hút du khách đến tham quan Hà Nội nói chung và Tây Hồ nói riêng, góp phần phát triển kinh tế, du lịch địa phương…

Nhìn chung, phát triển du lịch gắn với CNVH trên địa bàn quận Tây Hồ đã đạt được những kết quả tích cực, thông qua các chương trình, kế hoạch, đề án về bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, xây dựng các điểm đến, điểm du lịch, sản phẩm làng nghề, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong phát triển du lịch từng bước được áp dụng hiệu quả.

Theo Quyết định số 02/QĐ-UBND ngày 10/01/2024 của UBND thành phố Hà Nội, danh mục kinh doanh dịch vụ văn hóa, thể thao, du lịch và vui chơi giải trí trên khu vực quản lý hồ Tây bao gồm: Kinh doanh dịch vụ vận chuyển khách bằng phương tiện thủy; sân tập golf trên mặt nước; biểu diễn nhạc nước; khinh khí cầu; dù lượn…Việc Thành phố giao quận Tây Hồ quản lý toàn diện hồ Tây, là nền tảng quan trọng để quận Tây Hồ hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm văn hóa - du lịch. Đây là điều kiện thuận lợi, khuyến khích các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đầu tư phát triển kinh doanh dịch vụ, du lịch, vui chơi, giải trí, văn hóa ẩm thực…, góp phần thúc đẩy phát triển du lịch nói chung và các ngành CNVH nói riêng. Do đó, trong thời gian tới, UBND quận Tây Hồ cần tập trung tổ chức nghiên cứu, xây dựng các đề án liên quan đến việc quản lý các hoạt động văn hóa, du lịch và dịch vụ khu vực hồ Tây và phụ cận đi kèm với những tiêu chí bảo đảm vệ sinh môi trường, an ninh trật tự…theo quy định.

Trung tâm Thông tin du lịch