Ảnh: TITC

Tháng 12/2019, thực hành Then của đồng bào dân tộc Tày – Nùng – Thái được UNESCO ghi danh là Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại. Trong đó, Lạng Sơn là một trong những tỉnh nắm giữ di sản văn hóa thực hành Then tiêu biểu. Kể từ khi được vinh danh đến nay, di sản thực hành Then đang được bảo tồn, phát huy đúng hướng.

Then của người Tày, Nùng ở Lạng Sơn là nét sinh hoạt văn hóa cổ xưa được lưu truyền cho tới ngày nay. Đây là hệ thống lễ nghi để con cháu báo công với tổ tiên và thần linh, tạ ơn thần thổ địa, thần thành hoàng, thần nông đã phù hộ cho một mùa làm ăn thuận lợi; đồng thời, đây cũng là thời điểm linh thiêng để gia đình, dòng họ tổ chức cầu phúc, cầu tài, mừng thọ... đây là sản phẩm du lịch văn hóa mang đậm bản sắc địa phương, góp phần thực hiện hiệu quả Dự án 6 về “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch”.

Ảnh: TITC

Then là kho tàng quý giá về di sản văn hóa cổ truyền của dân tộc, là nguồn tư liệu quan trọng giúp cho việc nghiên cứu truyền thống lịch sử, văn hóa, phong tục tập quán của người Tày, Nùng ở Lạng Sơn. Những khúc hát sử dụng trong then nghi lễ giúp các nhà nghiên cứu có thêm tri thức văn hóa dân gian về đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào Tày, Nùng ở Lạng Sơn.

Trên địa bàn Lạng Sơn nói chung, các huyện Bắc Sơn và Văn Lãng nói riêng, các loại hình diễn xướng hát Then, đàn Tính, hát Phong Slư, Quan làng, Lượn, Sli, Slình làng, múa Chầu then, hát Ví, hát Páo Dung...là di sản văn hóa gắn bó sâu đậm trong đời sống của cộng đồng các dân tộc Tày, Nùng, Dao ở Lạng Sơn, thể hiện tư duy sáng tạo và sự khéo léo, tinh tế trong việc sử dụng nhạc cụ, nghệ thuật trình diễn đã tạo nên bức tranh đa sắc màu văn hóa của vùng đất, con người xứ Lạng.

Huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn là nơi có truyền thống lịch sử, văn hóa đặc sắc và mang nhiều nét đặc trưng riêng. Sự đặc trưng ấy thể hiện trong văn hóa truyền thống của các tộc người trên địa bàn huyện. Trong xu thế phát triển ngành du lịch như hiện nay, người Tày ở xã Bắc Quỳnh đã tham gia vào hoạt động du lịch. Với ưu thế về cảnh quan và truyền thống văn hóa, điểm du lịch của người Tày ở làng du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn hiện đang là một trong những điểm nhấn được khách du khách chọn lựa khi đến Bắc Sơn. Do được hình thành từ vùng Then Bắc Sơn nên di sản Then đã được người Tày ở Quỳnh Sơn đưa vào hoạt động du lịch. 

Ảnh: TITC

Đến với Làng du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn là đến với bản làng của đồng bào dân tộc Tày với rất nhiều nhà sàn được xây dựng dựa theo lối kiến trúc nhà sàn truyền thống được làm bằng gỗ, không gian rộng rãi thoáng mát, hài hòa với cảnh quan của núi rừng, đồng ruộng. Điểm đặc biệt ở làng Quỳnh Sơn là ở nơi đây sở hữu rất nhiều ngôi nhà sàn, có kiến trúc đồng nhất, cùng lợp ngói âm dương, tựa lưng vào dãy núi đá vôi, mặt tiền cùng quay về một hướng. 

Và không thể thiếu trong những trải nghiệm tại Làng du lịch văn hóa Quỳnh Sơn là những làn điệu hát then đàn tính. Đội văn nghệ phục vụ khách du lịch đến tham quan được thành lập trên nền tảng đội văn nghệ Quỳnh Sơn xã Bắc Quỳnh, với mục đích phục vụ khách du lịch, gìn giữ và duy trì phát triển các giá trị văn hóa truyền thống tại địa phương như hát then, những điệu múa dân gian, múa chầu…

Đặc biệt, ngoài những bản sắc văn hóa đặc trưng, Bắc Quỳnh còn hấp dẫn du khách với ẩm thực phong phú, độc đáo với các món ăn mang đậm hương vị núi rừng nhưng rất đặc trưng riêng biệt như món bánh chưng đen, thịt nướng ống lam… Để kích cầu du lịch và trải nghiệm văn hóa địa phương, xã Bắc Quỳnh đang kiến tạo giá trị du lịch văn hóa ẩm thực, xây dựng bản đồ ẩm thực đa dạng. Đồng thời quảng bá ẩm thực phong phú của địa phương, đưa du lịch trở thành một sản phẩm chiến lược thu hút du khách trong và ngoài nước đến địa phương.

Trung tâm Thông tin du lịch