Sau khi đi hết con đường mòn nằm giữa những ruộng lúa xanh non và quần thể núi đồi trùng điệp, du khách đặt chân đến trước cổng đền Thái Vi. Ngay bên ngoài cổng đền là cây đa um tùm tỏa bóng mát và hàng nước nhỏ dưới gốc đa là nơi du khách dừng chân nghỉ ngơi chuyện trò. 

Ảnh: Sưu tầm

Đền tọa lạc tại thôn Văn Lâm, xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư, là ngôi đền linh thiêng nổi tiếng thờ các vị vua triều Trần. Ngôi đền  nằm giữa không gian xanh tươi đẹp, với bên phải là dòng Ngô Giang, bên trái là núi Cối Lĩnh, trước cửa đền có giếng vàng chứa Bạch Ngọc trong vắt. Cảnh non xanh nước biếc ấy khiến du khách nhớ đến câu đối truyền tụng trong dân gian: “Thảo tú sơn liêm vô song thánh địa (Đất thánh đây chỉ có một không có hai)/Hoa hoàng thủy nhiễu đệ nhất thiên châu (Sông núi quanh co, hoa thơm cỏ lạ, cảnh như cõi tiên, cũng chỉ có một không hai)…

Một trong những điều thú vị đối với du khách là được chiêm ngưỡng những công trình kiến trúc nghệ thuật mang đậm bản sắc văn hóa nơi đây. Đền chính gồm có gian giữa của bái đường, trên cao treo bức hoành phi sơn son thiếp vàng có bốn chữ Hán lớn “Long đức chính trung”. Tiếp đến là ba gian trung đường với hai hàng cột đá tròn được chạm khắc nổi long vân… 

Tại đền Thái Vi còn có một am nhỏ là nơi vua Trần Thái Tông cho lập lên và ở đó tu hành trong những ngày tháng cuối đời. Hàng năm, cứ đến ngày 14/3 âm lịch, Lễ hội Thái Vi lại tưng bừng diễn ra nhằm tưởng nhớ công lao của các đời vua Trần, thu hút đông đảo nhân dân và du khách.

Đến đây, du khách thập phương sẽ được cụ từ đền Thái Vi kể cho nghe những câu chuyện về lịch sử ngôi đền, về thời đại nhà Trần huy hoàng, về ba lần đánh thắng quân Nguyên Mông của quân dân nhà Trần… 

Sau khi thành tâm thắp nhang và cầu nguyện những điều tốt lành, du khách có thể vào chính điện để xem nghi lễ hầu đồng, một hình thức diễn xướng dân gian chủ yếu của tín ngưỡng thờ Mẫu. Có thể thấy rõ những yếu tố văn hóa truyền thống độc đáo được thể hiện trong buổi lễ hầu đồng, với trang phục, lời ca, điệu múa, diễn xướng dân gian mang đậm bản sắc văn hóa Việt được sáng tạo và lưu truyền cho đến ngày nay. Dường như buổi lễ hầu đồng khiến cho không gian tâm linh chốn cửa đền càng trở nên linh thiêng, huyền bí…

Trước khi tạm biệt đền Thái Vi, du khách có thể dành chút thời gian vãn cảnh, ngắm nhìn những chùm mít đang trổ quả trong khuôn viên, ngả lưng trên chiếc võng đung đưa hay đơn giản là bước ra khỏi cổng đền ngắm nhìn cảnh sắc núi non, đồng ruộng xanh ngát để thấy lòng mình lắng lại một nhịp…

Trung tâm Thông tin du lịch