Hội nghị là dịp để cơ quan quản lý, chính quyền địa phương và doanh nghiệp trao đổi, tìm giải pháp tăng cường kết nối, phát huy giá trị tâm linh, sinh thái đặc sắc của Hương Sơn, góp phần đưa nơi đây trở thành điểm đến hấp dẫn của Thủ đô. Trước đó, các đại biểu và doanh nghiệp đã khảo sát thực tế tại làng hương Quảng Phú Cầu và Khu di tích quốc gia đặc biệt chùa Hương.

Thực trạng và tiềm năng phát triển du lịch Hương Sơn

Tại Hội nghị, ông Trần Đức Hải - Thành ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Hương Sơn bày tỏ mong muốn các đơn vị lữ hành chung tay đóng góp ý kiến để khắc phục tình trạng lượng khách mùa thấp điểm còn hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng; qua đó tìm ra giải pháp thu hút du khách đến với Hương Sơn.

Ông Trần Đức Hải - Thành ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Hương Sơn 

Chia sẻ thêm tình hình thực tế, ông Vương Trọng Đạo - Phó Chủ tịch xã Hương Sơn cho biết: Khu di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh Hương Sơn là quần thể văn hóa, tâm linh có giá trị đặc biệt của Thủ đô và cả nước, được xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt từ năm 2017 và công nhận là khu du lịch cấp thành phố năm 2024. Những năm gần đây, lượng khách có sự biến động đáng kể. Năm 2024, khu di tích đón gần 931 nghìn lượt khách, giảm hơn 17% so với năm 2023. Tuy nhiên, 7 tháng đầu năm 2025, con số này đã đạt trên 866 nghìn lượt, tương đương 93% của cả năm trước. Với đà tăng trưởng hiện tại, dự kiến hết năm chùa Hương sẽ vượt mốc 1,2 triệu lượt, tăng khoảng 30% so với 2024. Đáng chú ý, khách quốc tế cũng tăng trưởng tích cực, từ 2.500 lượt năm 2023 lên 6.000 lượt năm 2024 và gần 4.500 lượt trong 7 tháng đầu năm nay.

Ông Vương Trọng Đạo - Phó Chủ tịch xã Hương Sơn

Tuy vậy, ông Đạo cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế còn tồn tại của địa phương: Hạ tầng giao thông và kết nối chưa đồng bộ, nhiều đoạn đường xuống cấp, bến bãi đỗ xe và bến thuyền còn hạn chế. Sản phẩm du lịch chưa đa dạng, thiếu các tour tuyến liên kết, công tác quảng bá và ứng dụng công nghệ số chưa chuyên nghiệp. Dịch vụ lưu trú và ăn uống còn mang tính thời vụ, chưa có điểm nhấn nổi bật, cộng đồng địa phương chưa tiếp cận tốt với xu hướng đổi mới và tính chuyên nghiệp trong phục vụ.

Góc nhìn từ các doanh nghiệp lữ hành và cơ quan quản lý

Tại hội nghị, Phó Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Trần Trung Hiếu đề nghị địa phương tăng cường phối hợp với doanh nghiệp. Ông nhấn mạnh chùa Hương có giá trị nổi bật nhưng thiếu sản phẩm trải nghiệm, cần bổ sung hoạt động mới như du lịch đêm, du lịch làng nghề...; đồng thời nâng cao chất lượng dịch vụ và phát triển nhân lực từ đội ngũ chèo đò, bảo vệ đến quản lý cao hơn. Hình ảnh điểm đến cần được chuyên nghiệp hóa qua quảng bá gắn với chuyển đổi số, sản phẩm du lịch cần được xây dựng phù hợp với nhiều nhóm khách. Ông khẳng định, Sở Du lịch Hà Nội sẽ luôn đồng hành cùng Hương Sơn trong xúc tiến, quảng bá, đào tạo nguồn nhân lực, hướng tới sự phát triển bền vững.

Phó Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Trần Trung Hiếu phát biểu tại Hội nghị

Đóng góp tại hội nghị, ông Bùi Nghiêm - Giám đốc Công ty Go Asia Travel cho biết: doanh nghiệp luôn mong muốn đưa khách quốc tế đến chùa Hương để trải nghiệm không gian cổ kính và cảnh quan suối Yến. Tuy nhiên, hiện còn bất cập về giá vé, vẫn còn tình trạng một số chủ đò phụ thuộc vào tiền tip đã ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ và hình ảnh điểm đến. Ông đề xuất địa phương cần có đường dây nóng hỗ trợ, giúp hướng dẫn viên yên tâm hơn khi đưa khách về Hương Sơn.

Ông Vũ Văn Tuyên - Tổng Giám đốc Travelogy cho rằng: để khai thác bền vững, Hương Sơn cần định vị lại thương hiệu du lịch chứ không chỉ dừng ở du lịch tâm linh. Với lợi thế hệ thống núi đá vôi hùng vĩ, thung lũng thơ mộng, hệ sinh thái miệt vườn, tín ngưỡng thờ Mẫu và nghề gốm truyền thống, địa phương hoàn toàn có thể tạo ra sản phẩm khác biệt. Ông gợi ý xây dựng các show diễn đặc sắc, đồng thời chú trọng công tác “an dân” để người dân ý thức rõ vai trò quan trọng của du khách đối với sinh kế của bà con. Ông cũng khuyến khích phát triển mô hình nông nghiệp, làng nghề gắn với trải nghiệm check-in, giúp mỗi dịp đến Hương Sơn sẽ lưu lại nhiều cảm xúc và kỷ niệm đẹp với du khách.

Ông Vũ Văn Tuyên - Tổng Giám đốc Travelogy

Ở một khía cạnh khác, ông Phạm Tiến Dũng, Giám đốc Công ty Asiana Travel nhấn mạnh: Chi phí là yếu tố quan trọng đối với doanh nghiệp lữ hành. Ông đề nghị địa phương phát triển thêm cơ sở dịch vụ với giá hợp lý, đồng thời niêm yết giá dịch vụ công khai để minh bạch. Ông cũng lưu ý công tác vệ sinh môi trường cần được cải thiện, xứng tầm với vẻ đẹp danh thắng, việc quảng bá cần đẩy mạnh hơn trên các nền tảng truyền thông và mạng xã hội.

Theo ông Nguyễn Hồng Thắng, Giám đốc Công ty Lữ hành S Travel: chùa Hương có lợi thế đặc biệt với dòng suối Yến thơ mộng, vì vậy nên có các hoạt động trên sông như chèo thuyền, thể thao giải trí để tăng trải nghiệm cho du khách. Bên cạnh đó, địa phương có thể phát triển sản phẩm gắn với làng nghề truyền thống, cho khách trực tiếp tham gia công đoạn sản xuất, mở rộng loại hình du lịch giáo dục và chú trọng phát triển sản phẩm thủ công, đặc sản địa phương, bảo đảm an toàn thực phẩm nhằm tạo giá trị gia tăng cho Hương Sơn.

Ở góc nhìn khác, ông Đoàn Ngọc Tùng, Giám đốc Công ty MTV Travel, cho rằng: Hương Sơn nên tập trung nhiều hơn vào thu hút khách nội địa. Ông nêu thực tế dọc tuyến suối Yến còn nhiều nhà mái tôn chưa phù hợp cảnh quan và đề xuất thay bằng chòi lợp mái lá, mây tre, tạo điểm nhấn cho du khách check-in. Ông cũng đề xuất hình thành điểm check-in tại bến đò, đưa đặc sản vịt cỏ Vân Đình trở thành sản phẩm ẩm thực chủ lực và khuyến khích phát triển mô hình homestay gắn với trải nghiệm bản địa.

Chia sẻ về giải pháp quảng bá, ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Chủ tịch Thường trực HUTC  nhấn mạnh: địa phương cần đẩy mạnh truyền thông về những thay đổi tích cực đã đạt được. Đây là yếu tố quan trọng để doanh nghiệp lữ hành đưa khách trở lại Hương Sơn. Ông khẳng định Câu lạc bộ sẵn sàng phối hợp với Ban Quản lý trong tư vấn, xây dựng sản phẩm mới, phát triển song song với du lịch tâm linh.

Ông Trương Quốc Hùng, Chủ tịch HUTC cho rằng: lợi thế của chùa Hương không chỉ nằm ở tài nguyên mà còn ở hệ thống cáp treo, cơ sở lưu trú đã đáp ứng nhu cầu du khách. Ông tin tưởng với sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương, du lịch Hương Sơn sẽ sớm có đổi thay rõ rệt. Ông cũng kêu gọi doanh nghiệp địa phương chung tay gắn kết chặt chẽ với Ban Quản lý để tạo sức mạnh tổng hợp, từ đó khôi phục khách quốc tế và gia tăng sức hút với khách nội địa. HUTC cũng cam kết hỗ trợ thành lập liên minh bán sản phẩm và tư vấn xây dựng sản phẩm phù hợp với thị hiếu du khách.

Định hướng chiến lược cho du lịch Hương Sơn

Phát biểu tổng kết hội nghị, ông Trần Đức Hải khẳng định: Hương Sơn luôn có tinh thần cầu thị, tiếp thu ý kiến đóng góp của đại biểu. Địa phương định hướng phát triển du lịch trên nền tảng sẵn có, tập trung vào ba yếu tố then chốt: An toàn - Thân thiện - Chất lượng. Các sản phẩm du lịch phải hấp dẫn và cần được tuyên truyền rộng rãi.

Đoàn khảo sát chụp hình lưu niệm tại di tích Quốc gia đặc biệt chùa Hương

Theo ông Hải, cái mới của Hương Sơn thời gian tới chính là chất lượng và bản sắc đặc thù của địa phương. Du lịch phải vận hành theo quy luật cung cầu, đáp ứng nhu cầu thực tiễn. Cùng với đó, địa phương sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào công tác truyền thông để lan tỏa hình ảnh điểm đến một cách hiệu quả nhất. Về phát triển sản phẩm, ông đề nghị các đơn vị tại địa phương tăng cường liên kết với các đơn vị lữ hành, bảo đảm chất lượng dịch vụ, đồng thời có chính sách kích cầu mùa thấp điểm bằng các chương trình khuyến mãi hợp lý. Trong cơ cấu tour, dịch vụ phụ trợ cũng cần có mức giá phù hợp để hình thành vòng tuần hoàn kinh tế tích cực giúp người dân có thêm việc làm và doanh nghiệp có thêm thu nhập.

Toàn cảnh Hội nghị

Ông cũng yêu cầu các đơn vị thực hiện cần chú trọng việc đa dạng hóa sản phẩm du lịch, vệ sinh an toàn thực phẩm, khai thác thế mạnh ẩm thực và đặc sản địa phương. Hương Sơn có tiềm năng lớn về lụa tơ tằm, sản phẩm truyền thống của Mỹ Đức trước đây, nếu xây dựng được show về lụa sẽ trở thành sản phẩm đặc thù, hấp dẫn du khách trong và ngoài nước. Ngoài ra, việc chuẩn hóa nguồn nhân lực, đào tạo nghiệp vụ an ninh, chuẩn hóa đội ngũ thuyết minh viên cũng cần được quan tâm để nâng cao hình ảnh địa phương.

“Tóm lại, cần có tiếng nói chung vì lợi ích của ba bên: Địa phương - Người dân và Doanh nghiệp. Khi cùng hướng về mục tiêu chung, du lịch Hương Sơn sẽ phát triển bền vững, xứng tầm giá trị và tiềm năng vốn có của vùng đất Phật” - ông Trần Đức Hải nhấn mạnh.

Trung tâm Thông tin du lịch